تدبری در سوره مبارکه زلزله - اندکی نیکی ، اندکی بدی

    

  درنگ

     1-چرا انسان به انجام اعمال نیک اشتیاق ندارد و برای دوری از اعمال بد، خودمراقبتی نمی‌کند؟
     2-برای این که انسان ایمان بیاورد که کم‌ترین میزان عمل خوب و بدش محاسبه می‌شود، سوره زلزال چه می‌کند؟

تلنگر: اندکی نیکی، اندکی بدی

ایمانِ به غیب یعنی دیدنِ ندیدنی‌ها که راهی جز پاکی قلب ندارد. مگر می‌شود کسی که همه زندگی خود را به این دنیا محدود کرده و به خیال این که اعمالش نابود می‌شود و حساب و کتابی در کار نیست تمام آلودگی‌ها و زنگارهای دنیایی را برقلبش نشانده، ایمان به غیب بیاورد و مرگ و قیامت را ببیند؟ اتفاقا مساله او همین ندیدنِ واقعیت اعمال است که برای خوب و بدش ارزش قائل نیست و نسبت به کم و زیادش توجهی ندارد. برای همین هم نسبت به کم‌ترین عمل نیکی، اشتیاق نشان نمی‌دهد و نسبت به بدی‌ها از خود مراقبت و محافظت نمی‌کند.
پس او باید زلزله سهمگین و هولناکِ برچیده شدن دنیا را درک کند تا ببیند که زمین چگونه بار سنگینِ مرده‌ها را بیرون می‌ریزد و وقتی انسان- در اوج اضطراب و هراس- می‌پرسد که چه شده، زمین به زبان آید و تک‌تک اتفاقات را خبر دهد! آیا تعجب می‌کنند که زمین بر اعمال انسان‌ها شهادت دهد؟ آری؛ چنین خواهد شد و این بدان دلیل است که خدای تو به زمین وحی می‌کند و آن را به زبان می‌آورد.
پس باید به خود آیند و نسبت به اعمال‌شان حساس باشند. چرا که در آن روز انسان‌ها به سوی میدانِ حساب روانه می‌شوند تا حقیقت اعمال خود را ببینند. همان حقیقتی که در دنیا به خاطر ضعف ایمان از آن غافل بودند! پس کسی که کم‌ترین مقدار نیکی را انجام داده، یا کم‌ترین عملِ شری داشته باشد، آن را خواهد دید؛ ولی چه سود که آن وقت خیلی دیر است... پس باید از همین امروز فکری به حال خود و ایمان و عملش کند...

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ

إِذا زُلْزِلَتِ الْأَرْضُ زِلْزالَها (1) وَ أَخْرَجَتِ الْأَرْضُ أَثْقالَها (2) وَ قالَ الْإِنْسانُ ما لَها (3) یَوْمَئِذٍ تُحَدِّثُ أَخْبارَها (4) بِأَنَّ رَبَّکَ أَوْحى‏ لَها (5) یَوْمَئِذٍ یَصْدُرُ النَّاسُ أَشْتاتاً لِیُرَوْا أَعْمالَهُمْ (6) فَمَنْ یَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ خَیْراً یَرَهُ (7) وَ مَنْ یَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ شَرًّا یَرَهُ (8)

تدبری در سوره مبارکه شرح - با هر سختی آسانی هست

      تأمل:

      1-سخت‌ترین کار چیست؟ چرا؟
     2-رسول‌الله وقتی که از سختی کار فارغ می‌شود، چه باید بکند؟ ما چطور؟

با هر سختی آسانی است

1-سخت‌ترین شغلی را که می‌شناسی به خاطر بیاور تا بدانی که از آن سخت‌تر هم هست! بله، بالاتر و سخت‌تر از هر کاری، کاری است تا این که به پیامبری برسد؛ اما دیگر بالاتر از پیامبری چیزی نیست. پیامبری آن قدر سخت و طاقت‌فرساست که بار سنگین آن بر سینه رسول سنگینی می‌کند و کمر او را می‌شکند!
2-اینک رسول‌الله- که بالاترینِ پیامبران و دل‌سوزترین و پرفشارترین آنان است- در مرحله‌ای از رسالت قرار دارد که بارش سبک شده و فشار، اندکی کم شده است. انتظار می‌رود که او در این برهه قدری استراحت کند و فارغ از اصلِ مسؤلیت، اوقات فراغتی برای خود دست و پا کند. هر چه باشد، بار رسالت کمر او را خم کم کرده است... اما خدای مهربان با نزول وحی، نعمت‌های خاص خود را به او یادآوری می‌کند تا قانون مهمی را یادش دهد:
3-«ای رسول ما، درست است که بار سنگین رسالت پشت تو را خم کرده و سینه‌ات را سنگین نموده است، اما مگر ما به تو شرح صدر ندادیم و این بار سنگینِ کمرشکن را از دوش تو برنداشتیم و نام تو را بلند و پرآوازه نکردیم؟ پس بدان که قانون این است: با هر سختی آسانی است!»
4-چه قانون مهمی! اگر چنین باشد، پس دیگر لازم نیست که رسول‌الله به دنبال تفریح و فراغت باشد، بلکه او باید هم‌چنان برای هدایت مردم تلاش کند و خود را به زحمت بیندازد و لحظه‌ای از میل و گرایش به سوی پروردگارش کوتاه نیاید، چرا که با هر سختی آسانی است: پس هرگاه از انجام وظیفه‌ای الهی فارغ شدى، بی‌آنکه از دشواری راه نگران شوی، برای انجام وظیفه الهیِ دیگر تلاش کن و بدین وسیله به سوی پروردگارت رغبت کن.

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ‏

أَ لَمْ نَشْرَحْ لَکَ صَدْرَکَ (1) وَ وَضَعْنا عَنْکَ وِزْرَکَ (2) الَّذی أَنْقَضَ ظَهْرَکَ (3) وَ رَفَعْنا لَکَ ذِکْرَکَ (4) فَإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ یُسْراً (5) إِنَّ مَعَ الْعُسْرِ یُسْراً (6) فَإِذا فَرَغْتَ فَانْصَبْ (7) وَ إِلى‏ رَبِّکَ فَارْغَبْ (8)